PeyamaKurd - İran'daki gösteriler başlayalı bir ayı geçti ve rejim değişikliğine yönelik talepler, protestoların ilk patlak vermesinden bu yana daha belirgin hale geldi.
Yabancı gözlemciler ve İranlı karar alıcılar için protestoların, yeni bir devrime yol açabileceğini inkâr etmek giderek zorlaşıyor.
İran ve Doğu Kürdistan’da haftalardır sürena protestoların, yeterince geniş bir coğrafi alana ulaşması durumunda rejim değişikliğine yönelik bir hale everilmesi kaçınılmaz olarak yorumlanıyor.
İran'da son 10 yılda birden fazla protesto gerçekleşti. 2017 yılında Meşhed kentinde bir protestonun kötüleşen ekonomik koşullara odaklanarak başlattığı ve hızla 100'den fazla bölgeye yayılan rejim karşıtı gösteriler en yakın örnek.
İran rejimi tarafından belirlenen benzin fiyatlarındaki ani bir artışın yaklaşık 200 şehir ve kasabada spontane gösterilere yol açtığı Kasım 2019'da da benzer süreç yaşandı.
Halk, sadece rejim değişikliği çağrılarını tekrarlamakla kalmadı aynı zamanda gösterilerde hayatını kaybeden yaklaşık 1500 kişinin cinayetlerinin ana faili olan İslam Devrim Muhafızları'nı da doğrudan hedef aldı.
“Son ayaklanma ekonomik hoşnutsuzluktan dolayı değil”
İran'daki son ayaklanma ekonomik hoşnutsuzluk nedeni ile değil. Olaylar yirmi iki yaşındaki Mahsa Amini isimli Kürt bir kadının Tahran'ın sözde “ahlak polisi” tarafından katledilmesi ile başladı.
Protestolar, Amini'nin ölümü için hesap sorulmasını talep ederken, aynı zamanda Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin diktatörlüğüne karşı da ses olarak yankılanıyor.
Başkent Tahran başta olmak üzere, bir zamanlar ruhani liderliğinin kalesi olarak kabul edilenler kentler de dahil olmak üzere neredeyse ülkenin her bölgesinde “diktatöre ölüm” sloganları duyuluyor.
Rejim değişikliğine yönelik talepler, protestoların ilk patlak vermesinden bu yana daha belirgin hale geldi.
Son zamanlarda liseli gençler bile, dini lider Ali Hamaney ve İran'ın kurucusu Humeyni'nin görüntülerini tahrif eden videolar çekerek "Diktatöre ölüm" ve “Zalimlere ölüm" sloganları kullanmaya başladı. Ayrıca bu çağrılar çok çeşitli demografik ve sosyal gruplar tarafından destekleniyor.
“Kürt kenti Mahabad’ta bankalar ve valilik binası ateşe verildi”
Son olarak Doğu Kürdistan'ın Mabahad kentinde yapılan eylemlerde bankalar ve Valilik Binası da ateşe verildi
İran İnsan Hakları Örgütü Hengaw’ın paylaşıma göre, Mahabad'ta yurttaşların finans departmanı, Emdad komitesi vb. dahil olmak üzere bir dizi devlet kurumunun kontrolünü de ele geçirdiği belirtildi.
Ayrıca halk Mahabad’ta valilik binasını ateşe verdi. Yine aynı hesaptan paylaşılan görüntülere göre polis karakolu da ele geçirildi.
“Protestolar yeni bir devrime yol açabilir”
İran medyasına konuşan bir rejim polis şefi, “Bazı güvenlik güçlerinin, protestoculara “gereksiz sempati göstermesi” nedeniyle, protestoculara müdahale etmek istememesi ve ateş açmadıkları yönündeki raporlar da ortaya çıkmaya başladı” diyor.
Bu protestolar, halihazırda zaten kırılgan olan bir ekonomiyi tehdit ederken, yabancı gözlemciler ve İran karar alıcıları için bu ayaklanmanın yeni bir devrime yol açabileceğini inkâr etmek giderek zorlaşıyor.
The National Interest
Çeviri-Düzenleme | PeyamaKurd
Bu kategoride yazarlar tarafından ifade edilen görüşler, kendilerine aittir ve PeyamaKurd’un bakış açısını yansıtmayabilir.
