PeyamaKurd - İsrail basını, eski İsral Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun, İran'ı Suriye'den çıkarmak koşulu ile Esad'ı uluslararası alanda yeniden kabulünü desteklemek için bir girişim başlattığını iddia etti.
İsrail Hayom gazetesi, Başbakan Naftali Bennett’in geçtiğimiz günlerde, Benjamin Netanyahu tarafından iktidarı döneminde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı Arap Birliği'nde ve uluslararası toplumda tekrar kabul edilmesini sağlamak için başlatılan bölgesel bir girişimi durdurduğunu yazdı.
Ariel Kahana’nın kaleme aldığı yazıda, “Esad'ı aklama planının” ilk olarak İsrail tarafından üç yıl önce düzenlenen ve Rusya ile İsrail'in ulusal güvenlik danışmanlarının katıldığı bir Kudüs zirvesinde gündeme getirildiği.
“İran’ı çıkarma karşılığında uluslararası arenada yeniden kabul edilme”
Girişim özünde, Esad'ın iç savaştaki zaferinin İran güçlerini Suriye'den çıkarma karşılığında bir anlaşma ile uluslararası alanda yeniden kabul edilmesi fikrine dayanıyordu.
Dönemin Ulusal Güvenlik Danışmanı Meir Ben-Shabbat, dönemin ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ve Rusya Güvenlik Konseyi Başkanı Nikolai Patrushev ile yaptığı görüşmede, Suriye’deki İran başta olmak üzere, tüm yabancı güçleri çıkaracak çok adımlı bir plan sundu.
Buna karşılık Suriye, Arap Birliği üye devleti olarak kabul edilecek, başta Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Arap Körfez ülkeleri, Suriye ekonomisini ele geçiren İran’ın yerine, Şam yönetimine finansal yatırım yapacaktı. Suriye hükumeti de Viyana'da yapılacak görüşmelerde belirlenecek bir dizi reformdan geçecek ve sonra da ülkede seçimler yapılacak.
Gazetenin iddiasına göre dönemin Başbakanı Benjamin Netanyahu plana onay verdi ve planı müzakere etmek için Arap devletlerine kendisini temsil etmesi için Ben-Shabbat'ı gönderdi. Ürdün, plana büyük ilgiyi gösterdi ancak Mısır plana karşı durdu.
Plan hakkında bilgisi olan bir yetkiliye göre, İsrail bu süreçte Suriye yönetimi ile doğrudan veya dolaylı herhangi bir temas kurmadı. Aynı zamanda Esad’a doğrudan veya dolaylı olarak böyle bir planı kabul edip etmeyeceği sorulmadı.
“Esad’ın kabul edilip İran’ın çıkarılması en iyi sonuç olabilir”
İsrail Hayom’a konuşan yetkili, "Mevcut koşullarda Esad'ın kabul edilmesi karşılığında İran'ın Suriye’den çıkarılmasının elde edilebilecek en iyi sonuç olduğuna inanılıyor" dedi.
Yetkili, İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi'nin, Esad'ın İran'lı milisleri kendi topraklarından tek başına çıkarmakta zorlanacağının farkında olduğunu da sözlerine ekledi.
“İkinci plan İran’ın varlığını gayrimeşru hale getirmek”
Bu durumda ikinci plan olarak, “İran varlığının gayrimeşru hale getirilmesi” yoluna gidilecekti. Bu amaçla, her şeyden önce ABD ve Rusya'nın desteği ve anlaşması gerekliydi.
Plan, mevcut Ulusal Güvenlik Danışmanı Eyal Hulta göreve başladıktan sonra eski Danışman Ben-Shabbat tarafından güncellendi. Ancak iimdiki İsaril Başbakanı Bennett, bu sürecin devam etmemesine karar verdi. Fakat İsrail hükümeti, Arap devletlerinin böyle bir hamleye karar vermesi halinde Esad'ın "aklanmasına" karşı çıkmayacak.
İsrail Hayom’a göre, konu son olarak Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sissi'nin ev sahipliğinde düzenlenen, Bennett ve BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed El Nahyan'ın Şarm El-Şeyh'te katıldığı üçlü zirvede gündeme getirildi.
El Nahyan, Esad ile sarayında yaptığı görüşmeye ilişkin bilgi verdi. Toplantıda Bennett, Esad'a karşı tarafsız bir tavır takındı ve Suriye’nin Arap Birliği'ne olası geri dönüşüne ne destek ne de muhalefet sundu.
İsrail Başbakanlık ofisi, Esad'ın İranlıları ülkesinden çıkarma konusunda yetersiz olduğuna ve bu nedenle sürecin mümkün olmadığına inanıyor.
