PeyamaKurd - Türkiye’de Kültür Yolu Festivalleri bünyesinde Kültür ve Turizm Bakanlığınca 8 Ekim’de başlatılan ve Diyarbakır’da düzenlenen festivallerde, Kürtçeye, Kürt tarihine, Kürtlerin kültürlerine ve değerlerine dair hiçbir izin olmaması kentte büyük tepkilere neden olmuş durumda.

Diyarbakır’ın çileli merkez Sur ilçesinde gerçekleştirilen festivalde tiyatro oyunlarında bölge halkının geçmişine dair izler sergilenmesi ve Kürtlerin yaşamlarına dair kesitlerin de yer alması bekleniyordu.

Daha doğrusu, Diyarbakır’ın ve Kürtlerin kültürü, sanatı, tarihi yaşamlarına da yer verilmesi ve ‘kültür’ kavramının tam anlamı ile pekiştirilmesi bekleniyordu.

Bakanlığın düzenlediği etkinlikler ve konserlerde Kürt sanatçılara, Kürtçe parçalara, Kürt kültürüne dair izlerin yansıtılması da bekleniyordu ama maalesef sadece Türkçe ve İslami etkenlere yer verildi.

“İster kabul etsinler ister etmesinler Diyarbakır bir Kürt kenti”

Vali ve kaymakamların idaresinde kayyumlarca uzun süredir yönetilen Diyarbakır’da düzenlenen Sur Kültür Yolu Festivalinin, halka istemsizce dayatılmaya çalışıldığı iddiaları da kentte ve Kürtler arasında huzursuzluk yaratmış durumda.

Sur ilçesinde yıllardır esnaflık yapan 56 yaşındaki Ahmet Bulut PeyamaKurd’e şunları aktarıyor: “Yıllardır burada, Sur’dayım. Savaşı da gördüm, güneşi de. Bugün burada festival yapılıyor ama Kürtlere dair hiçbir iz yok. İster kabul etsinler ister etmesinler Diyarbakır bir Kürt kenti, buranın %90’ı Kürt. Emin olun bu kalabalığın çoğunluğu dışarıdan gelenler ve siyaseten bağı olmayan gençler. Kültür, kardeşlik, birlik deniyor ama sen kalkıp Kürtlere dair bir iz, dillerine dair bir iz bırakmasan nasıl olacak bu iş? Olmaz. Bu festival bizim değil, bizi de yansıtmıyor.”

Diyarbakırlılar ve Kürtler festivalden olumsuz etkilenmiş durumda. Sur’da gerçekleştirilen tiyatro oyunları, konserler, sergiler, söyleşiler, çocuk etkinlikleri ve film gösterilerinde Kürtlere dair hiçbir ize ve çalışmaya rastlanmaması akıllarda soru işareti bırakmış durumda.  Festivaller bölge halkına zorla dayatılıyor mu sorusu da akıllara gelen ilk konulardan.

“Böyle yaparak Kürtleri iyice uzaklaştırıyorlar”

Hatice Kayadil isimli Diyarbakırlı bir vatandaş şöyle diyor: “Festival deniyor ama ne festivali? Kültür mü yoksa Kürtleri yok sayma mı? Birlik diyorlar ama Kürtçeye dair bir iz yok. Ben sadece Kürtçe mevlid etkinliği gördüm.

Neden bir Kürt sanatçı yok? Neden Kürtçeye dair bir iz yok? Seçimlerde oy isterken Kürtçe konuşmayı biliyorlar. Çok yanlış bu durum. Böyle yaparak Kürtleri iyice uzaklaştırıyorlar.”

“Yeni bir kültürün inşası mı dikte ediliyor?”

Diyarbakır’ın kültürel ve sosyal geçmişi uzun asırlara dayanırken, burada yapılan festivallerin Kürt halkına dair izleri barındırmaması, yeni bir kültür inşasının dikte edilmeye çalışıldığı izlenimini ortaya koyuyor.

Kürtleri ve Kürtlerin diline dair hiçbir faaliyetin yapılmaması ihmalkarlık mı yoksa kasıtlı olarak yapıldığı düşüncesi de halkın gözünden kaçmıyor. 

Kürt halkı, Diyarbakır’ın Kürt’süz, Kürtlerin ise Diyarbakır’sız yaşayamayacağını çok iyi biliyor.

Bu minvalde Diyarbakır halkı, bölgede milyonların harcandığı festivallerden çok ekonomik gidişatın, artan zenginliğin ve fakirliğin, fiyatlardaki dengesizliğin, bölgesel sorunların, bilhassa Kürt sorununun çözülmesini öncelikli buluyor.

“Kürtçe bu ülkeyi bölmez. Aksine daha da birleştirir”

Metin Özkaynak isimli bir vatandaş işe şunları dile getiriyor: “Ben Kürt değilim festival için Malatya’dan geldim. Diyarbakır’ ilk gelişim çok güzel bir kent. Diyarbakır’da Kürtlerin ağırlıklı olduğunu tüm Türkiye biliyor. Neden Kürtçe’ye ya da Kürt kültürüne dair donanımlı bir iz yok biz de şaşırdık.

Bugün Türkiye’yi Araplar, Afganlar esir almış durumda, tabelaları her yerde asılı. Arapça anonslar her yerde var. Bugüne kadar yanımızda duran Kürtlere dair bir izin bu festivalde olmaması açıkçası beni üzdü. Kürtçe bu ülkeyi bölmez. Aksine daha da birleştirir. Tabi bu benim düşüncem kim ne yorum yapar onu bilemeyiz.”

Sur’da yapılan festivallerde kentte tepkilere neden olmuş durumda. Festival kalabalık görünse de asıl kent sakinleri sosyal medyadan tepki veriyor. Kürtlere yönelik festivaller ile dayatılan bu durumun önümüzdeki günlerde de çokça tartışılıp tepki çekmesi bekleniyor.