PeyamaKurd - ABD seçimlerine sayılı günler kaldı gerek anket şirketleri gerekse medyaya düşen haberler Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden’in önde olduğunu gösteriyor.
Seçim tarihi yaklaştıkça analizler de ardı ardına geliyor. Son olarak Reuters seçimlere dair bir analiz yayımlayarak Joe Biden'ın ABD Başkanı seçilmesi halinde, Türkiye'nin en büyük kayba uğrayacak ülke gibi göründüğü yorumunda bulundu.
Reuters söz konusu yorumuna gerekçe olarak ise, Biden'ın başkanlık seçimlerini kazanması halinde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dış müdahaleleri ve Rusya ile yakınlaşmasına karşı daha sert bir çizgi izlemesinin beklenmesini gösterdi.
Jonathan Spicer’ın imzasını taşıyan analizde, ABD ve Türkiye ilişkilerinin yanı sıra; Trump-Erdoğan ilişkisi, Türk Lirası (TL), Joe Biden’in Türkiye’ye yaklaşımı, S-400 gibi konular da ele alınıyor. Söz konusu analizde yazısında, “Fakat, Biden seçilirse Erdoğan'ın Beyaz Saray'la arka kanallardan sürdürdüğü bağlantı çok daha zayıf olacak” sözleri yer alıyor.
“Trump-Erdoğan yakınlaşma”
“Yatırımcı ve analistler, Biden yönetimindeki bir Beyaz Saray'ın, Türkiye’nin Rusya'dan aldığı S-400 füzelerinden dolayı uzun zamandır sözü edilen yaptırımları yürürlüğe girebileceğini ve özellikle son aylarda büyük değer kaybeden Türk Lirası'nın daha da zarar görebileceği kanaatine varıyorlar.
Türkiye'nin geçen hafta yaptığı düşünülen S-400 denemesi ABD'de, hem dışişleri hem de savunma bakanlıklarının sert eleştirilerine maruz kalmış durumda. Ayrıca ABD’nin nüfuzlu Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerden de yaptırım çağrıları ardı ardına geldi.
Erdoğan ise yaptırımlara gidilmesi olasılığını yüksek görmediğini belli etti ve böyle bir durumda Ankara’nın da karşı yaptırımlara başvuracağını dile getirdi.
Yazara göre, Rusya'nın 2019 ortalarında Türkiye'ye S-400'leri göndermesi sonrası, ABD kanadı tehditlerinin içini dolduramadı. Bunun önemli bir nedeni de ABD Başkanı Donald Trump'ın düzenli olarak görüştüğü Recep Tayyip Erdoğan’ı cezalandırmaya direnmesi ve sorunun görüşmeler yoluyla çözülebileceği umudunu dile getirmesi oldu.
"Erdoğan, Trump ile sıcak ilişkilerinin avantajını Suriye, Libya, Doğu Akdeniz ve son olarak Dağlık Karabağ'daki anlaşmazlıklarda yaptığı güç gösterilerinde kullandı ve bölgede son yıllarda ABD'nin geri çekilmesiyle oluşan boşluklardan bazılarını doldurdu.
Ama demokrat aday Biden seçimleri kazanırsa bu durum değişebilir" ifadeleri yer alan analiz şu şekilde devam ediyor:
“Biden’in başkan olması ihtimali ve TL’nin değer kaybı”
"Joe Biden geçen yıl Aralık ayında, daha sonra Ankara'nın büyük tepkisini çeken açıklamalarında 'diktatör' diye nitelediği Erdoğan'a karşı yeni bir yaklaşım gerektiğini ve Türkiye'nin Rusya ile yakın iş birliğinin kaygı verici olduğunu söylemişti.
Türk Lirası sene başından bu yana ABD Doları karşısında ‘yüzde 24’ değer kaybederek bütün zamanların en düşük düzeylerini gördü ve uzmanlara göre Biden'ın başkan olma ihtimalinin bunda şimdiden payı var. “
Reuters'a konuşan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'nın önde gelen bölge uzmanı iktisatçılarından Roger Kelly ise, "Biden'ın zafer kazanması halinde ABD'nin (Türkiye'ye) yaptırım uygulama riski kesinlikle artacaktır. Ve tabii zaten koronavirüs salgınının da darbesini yemiş istikrarsız bir finans piyasası söz konusu" diye belirtiyor.
“S-400 konusu bazı iyimser yatırımcıları bile düşündürüyor”
Spicer analizinde şu sözleri dile getiriyor, "Bazı yatırımcılar bu yıl 13,5 milyar dolarlık Türk hisse senetleri ve tahvilinin elden çıkarıldığını, bilhassa da Merkez Bankası faiz hadlerini yükseltmeye başlamışken şu an yeniden yatırım için iyi bir zaman olduğunu söylüyorlar. Fakat S-400'lerle ilgili yaptırımlar ihtimal dahiline yeniden girmişken, bazı iyimserler bile yatırım adımı atmadan önce bir durup düşünüyor.”
Los Angeles merkezli varlık yönetim şirketi TCW'de gelişen piyasalar departmanının müdürü Antin, "Nakit Türk parası tutmanın haklı bir yanı var. Bir çalkantı dönemidir, geçer denilebilir. Bu değer kaybı zaten epey bir olumsuz faktörü yansıtmış durumda" diyor ve ekliyor:
"Fakat, Biden seçilirse Erdoğan'ın Beyaz Saray'la arka kanallardan sürdürdüğü bağlantı çok daha zayıf olacak. Ama Erdoğan pragmatik bir adam. Bir tür yeni eksen bulmayı deneyeceğini düşünüyorum” sözlerini kullanıyor.
Türkiye'nin kamu borçlanmasında yabancıların payı 5 yıl önce yüzde 25'ten fazlayken, şu an yüzde 3'e düşmüş bulunuyor.
Bu eğilim geçen ay kısa bir süre tersine döndüyse de bu akış S-400 füze denemeleri yapıldığı haberleriyle yine durma noktasına geldi. Hatırlanacağı üzere ABD, geçtiğimiz sene Türkiye’nin, F-35 savaş uçakları programına katılımını askıya almıştı.
